عوارض قرص اورژانسی و راهکارهای کاهش آن

پیشگیری از بارداری برای بسیاری از زنان مهم است. به همین دلیل راه حل های زیادی برای جلوگیری از بارداری ناخواسته وجود دارد. یکی از بهترین و موثرترین روش های موجود استفاده از قرص های اورژانسی است. در این روش با مصرف قرص بعد از رابطه جنسی، فرد برای جلوگیری از بارداری اختلالات هورمونی در بدن خود ایجاد می کند. سوالات زیادی در مورد قرص اورژانسی و عوارض آن پرسیده می شود. در واقع می توان گفت بسیاری از افراد دوست دارند بدانند که آیا مصرف قرص اورژانسی عوارضی دارد یا خیر. آیا این قرص می تواند از بارداری بعدی جلوگیری کند؟ یا باعث بیماری های مختلفی در انسان می شوند؟

تعریف قرص اورژانسی و نحوه عملکرد آن

قرص اورژانسی به عنوان قرص ضد بارداری پس از مقاربت (ECP) شناخته می شود. مصرف این قرص راهی برای جلوگیری از بارداری ناخواسته پس از رابطه جنسی محافظت نشده یا در صورت شکست روش های معمول پیشگیری از بارداری است. این قرص با وجود هورمون ها، تخمک گذاری را به تاخیر می اندازد یا از بارور شدن تخمک توسط اسپرم جلوگیری می کند. اگرچه قرص اورژانسی به عنوان یک روش موثر برای پیشگیری از بارداری شناخته شده است، اما متخصصان توصیه می کنند تا حد امکان از این روش اجتناب کنید.

مطالب پیشنهادی: آیا ترکیب سیپروترون چاق کننده است؟

انواع قرص های اورژانسی و ترکیبات آنها

قرص های اورژانسی را می توان به دو دسته لوونورژسترول (Levenel) و الا تقسیم کرد.

لوونورژسترل (Levenel)

لونژیل یا لوونورژسترول یک قرص ضد بارداری اورژانسی (ECP) است که حاوی هورمون پروژسترون لوونورژسترل است. این قرص بدون نسخه در دسترس است و می توان آن را تا ۷۲ ساعت (۳ روز) پس از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف کرد.

این قرص برای جلوگیری از بارور شدن تخمک توسط اسپرم، تخمک گذاری را متوقف یا به تاخیر می اندازد. همچنین مخاط دهانه رحم را غلیظ می کند تا از ورود اسپرم به رحم جلوگیری کند. جالب است بدانید که استفاده از این قرص می تواند باعث افتادن زودرس رحم و در نتیجه جلوگیری از لانه گزینی تخمک بارور شده در رحم شود. لوونل ۷۵ تا ۸۹ درصد در پیشگیری از بارداری موثر است و برای اکثر زنان بی خطر است.

قرص های ضد بارداری الا (EllaOne)

این دارو یک قرص ضد بارداری اورژانسی (ECP) است که حاوی هورمون اولیپریستال استات است. این قرص با نسخه در دسترس است و می توان آن را تا ۱۲۰ ساعت (۵ روز) پس از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف کرد. الا همچنین ۸۵ تا ۹۵ درصد در پیشگیری از بارداری موثر است.

مطالب پیشنهادی: علائم تخمک گذاری

بهترین زمان استفاده از قرص اورژانسی

اگرچه برای جلوگیری از بارداری می توان قرص های اورژانسی را تا ۵ روز مصرف کرد، اما باید بدانید که هر چه زمان کمتری از رابطه جنسی شما بگذرد، تاثیر این قرص بیشتر خواهد بود. بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی تا ۷۲ ساعت (۳ روز) پس از رابطه جنسی محافظت نشده است. سعی کنید این قرص را در چند ساعت اول بعد از رابطه جنسی مصرف کنید. همچنین توجه داشته باشید که مصرف این قرص شانس بارداری را به صفر نمی رساند و تنها ۷۵ درصد احتمال بارداری را کاهش می دهد.

مطالب پیشنهادی: درمان ناباروری مردان

عوارض جانبی رایج قرص های اورژانسی

مصرف قرص های اورژانسی نیز مانند هر قرص دیگری می تواند عوارض جانبی زیادی داشته باشد. این علائم معمولاً خفیف هستند و خود به خود از بین می روند.

مهم ترین عوارض جانبی رایج قرص های اورژانسی شامل موارد زیر است:

• تهوع و استفراغ
• سردرد
• لکه بینی خونریزی
• خستگی
• درد معده
• نوسانات خلقی

عوارض جانبی نادر و جدی

اگرچه احتمال عوارض نادر و بسیار اندک است، اما نمی توان آنها را نادیده گرفت. مصرف این قرص ممکن است عوارض جانبی نادر زیر را ایجاد کند:

• واکنش آلرژیک
• انعقاد خون
• فشار خون بالا
• آسیب کبدی

در صورت بروز هر یک از علائم ذکر شده، لازم است در اسرع وقت با پزشک مشورت کنید تا اقدامات درمانی لازم برای شما اعمال شود.

تداخلات دارویی

برخی از داروها می توانند با اثربخشی قرص های اورژانسی تداخل داشته باشند و احتمال بارداری ناخواسته را افزایش دهند. این داروها عبارتند از:

• داروهای ضد صرع: مانند کاربامازپین، فنی توئین و اتوسوکسیماید
• داروهای ضد سل: مانند ریفامپین و ریفابوتین
• داروهای ضد قارچ: مانند کتوکونازول و ایتراکونازول
• داروهای ضد HIV: مانند نلفیناویر و ریتوناویر
• داروهای گیاهی: مانند مخمر سنت جان و گل همیشه بهار

توجه داشته باشید که این داروها می توانند با افزایش متابولیسم هورمون های موجود در قرص اورژانسی اثربخشی خود را کاهش دهند. بنابراین در صورت استفاده از داروهای ذکر شده قبل از مصرف قرص های اورژانسی با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. زیرا ممکن است لازم باشد از روش های جایگزین پیشگیری از بارداری مانند کاندوم استفاده کنید.

مصرف قرص های اورژانسی برای چه کسانی ممنوع است؟

یکی از مهم ترین سوالاتی که بسیاری از افراد می پرسند این است که چه کسانی نباید از قرص اورژانسی استفاده کنند؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که مصرف قرص های اورژانسی توسط خانم های باردار، مبتلا به بیماری های کبدی و کلیوی، افراد مبتلا به فشار خون، سابقه حساسیت به اجزای قرص و افراد با سابقه سکته و لخته شدن خون جایز است و جایز نیست برای این افراد بهتر است از راه حل های بهتر و کم عارضه برای جلوگیری از بارداری با مراجعه به متخصص زنان استفاده کنند.

راهکارهایی برای کاهش عوارض قرص های اورژانسی

خوشبختانه باید بگوییم که می توان عوارض قرص های اورژانسی را کاهش داد. از جمله مهمترین تصمیمات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- تغذیه

اولین قدم برای کاهش عوارض قرص های اورژانسی تغییر رژیم غذایی است. سعی کنید بعد از مصرف قرص از خوردن غذاهای چرب و سنگین خودداری کنید. همچنین برای کاهش احتمال تهوع و استفراغ، قرص را با غذا یا یک لیوان شیر مصرف کنید.

۲- زمان مصرف

اگر سابقه تهوع دارید بهتر است قرص را قبل از خواب مصرف کنید. همچنین برای جلوگیری از کم آبی بدن و کاهش عوارض جانبی به طور مکرر در طول روز مایعات بنوشید.

۳- ورزش

افزایش تحرک راه حل دیگری است که می تواند به کاهش علائم ناشی از این بیماری کمک کند. اگر به اندازه کافی فعال نباشید، احتمالاً عوارض بیشتری را تجربه خواهید کرد.

۴- محدود کردن مصرف

استفاده مکرر از این قرص به هیچ وجه توصیه نمی شود. زیرا مصرف زیاد می تواند عوارض را چند برابر کند. سعی کنید در صورت لزوم از این قرص استفاده کنید.

۵- استفاده از سایر روش های پیشگیری

سعی کنید تا حد امکان از سایر روش های منظم پیشگیری از بارداری مانند کاندوم، قرص های ضد بارداری، آی یو دی و ایمپلنت استفاده کنید.

مطالب پیشنهادی: علل قاعدگی نامنظم

آخرین کلمه

در این مقاله به عوارض قرص اورژانسی پرداختیم و گفتیم که استفاده از این قرص می تواند اتفاقات ناخوشایندی را برای فرد به همراه داشته باشد. اگر بنا به دلایلی تصمیم به مصرف قرص های اورژانسی گرفتید، بهترین راه برای کاهش عوارض، داشتن یک رژیم غذایی سالم و مناسب است. برای داشتن یک رژیم غذایی سالم با توجه به شرایط خود می توانید از کارشناسان ما در رژیم غفاری کمک بگیرید.