دندانها بخشی از رشد انسان هستند و شیری یا دائمی بودن آنها به یک میزان اهمیت دارد و لایق توجه است. نحوه مراقبت از دندانهای خود در سنین کودکی و جوانی، به دوران بزرگسالی نیز انتقال مییابد. پس خوب است که عادات صحیح مراقبت از دندانها را از سنین کودکی به فرزندان آموخته تا در حین رشد و در آینده، دندانهای سالم و محکمی داشته باشند. رشد دندانها از شش یا هفت ماهگی در نوزادان آغاز میشود و در نهایت در سن شش سالگی شروع به افتادن میکنند. درست است که دندانهای شیری پس از افتادن با دندانهای دائمی جایگزین میشوند، اما مراقبت درست از دندانهای شیری همچون دندانهای دائمی مهم است، زیرا همانطور که اشاره کردیم، این عادات مراقبتی به بزرگسالی نیز منتقل میشوند. حال ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی؟ در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات مفیدی را در این زمینه به شما ارائه دهیم.
دندان شیری چیست؟
ابتدا به یک توضیح کوتاه در مورد دندانهای شیری و سپس دندانهای دائمی میپردازیم. همانطور که قبلتر گفتیم، دندانهای شیری در نوزادان به طور معمول از شش یا هفت ماهگی شروع به رشد کرده و تمامی آنها باید تا سن حدوداً سه سالگی رشد کرده باشند. دندانهای شیری اولین مجموعه دندانهایی هستند که در انسانها و سایر پستانداران ایجاد میشوند. آنها تا زمانی که از بین میروند، از سن پنج یا شش سالگی تا اوایل نوجوانی، به جویدن کمک میکنند. یکی از راههای اینکه چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی، همین است که اگر دندانی که از زمان نوزادی رشد کرده، هنوز نیفتاده است، پس مشخص بوده که آن دندان شیری است. دندانهای شیری برای رشد صحیح ماهیچههای جویدن مهم هستند. همچنین، این دندانها استخوان فک را برای دندانهای دائمی آماده میکنند. دندانهای شیری با ادامه رشد استخوانها، بین استخوانهای فک فضایی ایجاد میکنند که ریشههای آنها(دندانهای شیری) بعدها به دندانهای دائمی کمک میکنند تا در موقعیت درستی رشد کرده و بیرون بیایند. علاوه بر اینها، دندانهای شیری به شکلگیری صورت و یادگیری خوردن و صحبت کردن در کودکان نیز کمک میکنند.
دندان دائمی چیست؟
دومین مجموعه از دندانهایی که در دهان انسان رشد میکنند، دندانهای دائمی هستند که در واقع، جایگزین دندانهای شیری هستند. همچنین این دندانها به عنوان دندانهای بالغ یا ثانویه نیز شناخته میشوند. تا زمانی که نوبت به رشد دندانهای دائمی برسد، دندانهای شیری در دوره جایگزینی و انتقال دندان، لق شده و میریزند. در این دوره انتقال، یک دوره دندانی مختلط وجود خواهد داشت که دندانهای شیری و دائمی با هم وجود دارند. این دوره یکی از مواقعی است که ممکن است شما دچار سردرگمی شوید، بخواهید بدانید کدام دندانها شیری و کدام دائمی هستند و این سوال برایتان پیش بیاید که چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی؟ در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا به پاسخ این سوال برسید.
مطلب مرتبط: لیست دندانپزشکی های برتر تهران
چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی؟
برای اینکه به پاسخ سوال چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی، برسیم، بیایید به تفاوتهای این دو دسته دندان بپردازیم.
تفاوتهای دندانهای شیری و دائمی
تعداد دندانها
یکی از راههای اینکه چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی، تعداد متفاوت دندانهای شیری و دائمی است. دندانهای شیری در مجموع، ۲۰ عدد و دندانهای دائمی ۲۸ الی ۳۲ عدد هستند. علت این تفاوت تعداد بین دندانهای شیری و دائمی، اضافه شدن ۸ دندان آسیاب کوچک و ۴ دندان آسیاب سوم یا همان دندان«عقل» به مجموعه دندانهای دائمی است. دندانهای آسیاب کوچک پشت دندانهای نیش قرار دارند و برای خرد کردن و جویدن غذا قبل از بلع هستند. دندانهای عقل پشت دندانهای آسیاب کوچک هستند و با سطح پهن خود، همان کار دندانهای آسیاب کوچک را انجام میدهند. لازم به ذکر است که این ۴ دندان عقل، به طور معمول بین سن ۱۷ تا ۲۵ سالگی رشد میکنند، اما به هرحال برای هر فرد متفاوت است. ممکن است همه آنها بیرون نیایند! بنابراین، حل این مسئله که چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی، برای دندانهای عقل و آسیاب کوچک راحت است، زیرا همانطور که گفتیم، کاملاً مشخص است که این دندانها جزو مجموعه دندانهای دائمی هستند.
لیست مراکز معتبر ایمپلنت تهران
اندازه دندانها
راحتترین راه برای اینکه چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی، اندازه متفاوت این دو با یکدیگر است. دندانهای شیری نسبت به دندانهای دائمی از نظر اندازه کوچکتر هستند. این کوچکتر بودن دندانهای شیری دلیلی است که آنها ابتدا در دوران نوزادی فوران میکنند! همچنین مشخص است که با رشد و بزرگتر شدن فک انسان، دندانهایی که رشد میکنند نیز بزرگتر میشوند. بنابراین اگر در دهانتان دندانی دیدید که نسبت به بقیهی دندانهایتان اندازه کوچکتری دارد و یا با اندازه آنها سازگاری ندارد، بدانید که دندان شیری است.
ترکیب بندی و مینای دندانها
لایه مینای دندانهای شیری در مقایسه با دندانهای دائمی نازکتر است. دندانهای شیری به دلیل دارا بودن مینای نازکتر، احتمال پوسیدگی بیشتری دارند. مصرف قند و شکر و درمان ناکافی با فلوراید، فرایند پوسیدگی دندانهای اولیه را سرعت میبخشد؛ بنابراین مراجعه منظم به دندانپزشکی برای شروع عادات بهداشتی و مراقبتی دهان و دندان ضروری است. همچنین مینای نازکتر، خطر ایجاد حفره در کودکان را افزایش میدهد؛ بنابراین، دندانهای دائمی از دندانهای شیری قویتر هستند. این نیز میتواند یک راه برای این باشد که چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی.
ظاهر و رنگ دندانها
راه دیگر برای اینکه چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی، تفاوت رنگ و ظاهر آنها است. دندانهای شیری به دلیل دارا بودن مینای نازکتر، سفیدتر از دندانهای دائمی هستند. اگر به دهان کودکی که هم دندانهای شیری و هم دائمی دارد، نگاه کنید، این تفاوت به وضوح قابل مشاهده است. حتی بسیاری از والدین در این مورد احساس نگرانی میکنند زیرا لایه زرد روی دندانهای دائمی به وضوح در بین دندانها قابل مشاهده است. بنابراین در پاسخ به سوال چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی؟ میتوان رنگ دندانها را بررسی کرد.
لیست مراکز ایمپلنت اقساطی شرق تهران
ساختار دندانها
یکی از راههای دیگر برای اینکه چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی، مقایسه شکل و ساختار دندانها است. زمانی که دندانهای دائمی جلویی رشد میکنند، به طور معمول تعدادی برآمدگیهای دندانهای کوچک روی خود دارند که به آنها مامِلون (mamelon) نیز گفته میشود. اگر دندانها به طور مساوی به هم برسند، این ماملونها به مرور زمان از بین میروند. همچنین دندانپزشک میتواند برای اطمینان از صاف و یکدست شدن دندانها، آنها را سوهان بکشد. دندانهای دائمی از نظر ریشه نیز با دندانهای دائمی متفاوت هستند. آنها ریشه نازکتر و کوتاهتری نسبت به دندانهای دائمی دارند، زیرا طوری طراحی شدهاند که میافتند. طول کوتاه دندانهای دائمی باعث میشود که عمل افتادن و کشیدن دندان نیز راحتتر انجام شود، زیرا ریشه در عمق فک گیر نمیکند. بنابراین برای اینکه چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی، میتوان یک تصویربرداری از فک و دندانها انجام داد و ریشهها را بررسی کرد. کوتاه بودن ریشه دندانهای شیری همچنین تضمین میکند که دندانهای دائمی فضایی برای تشکیل در زیر خود دارند.
محفظههای پالپ دندانها
محفظه پالپ (داخلی ترین قسمت دندان) دندانهای شیری نسبت به دندانهای دائمی بزرگتر است. این محفظه حاوی اعصاب و رگهای خونی است که برای محکم نگه داشتن دندانها بسیار مهم است. مینای نازکتر علاوه بر پالپ بزرگ دندانهای شیری، میتواند باعث ایجاد حفره همراه با مقداری عفونت در آنها شود. قسمت پالپ باید تمیز شود و تا درمان مناسب برای آن انجام شود.
جمع بندی «چگونه بفهمیم دندان شیری است یا دائمی؟»
ویژگیها | دندان شیری | دندان دائمی |
تعداد | ۲۰ | ۲۸-۳۲ |
اندازه | کوچک | بزرگ |
مینا | نازک | ضخیم |
رنگ | سفید | زرد(کم) |
شکل ظاهری | صاف | دارای برآمدگی |
ریشه | نازک و کوتاه | عمیق |
چرا مراقبت از دندانهای شیری اهمیت دارد؟
درست است که دندانهای شیری طوری طراحی شدهاند که میافتند، اما این تصور که نیازی به مراقبت ندارند، غلط است. مراقبت از دندانهای شیری به اندازه دندانهای دائمی(جایگزین) اهمیت دارد. اگر دندانهای شیری زود از بین بروند یا کشیده شوند، ممکن است نتوانند به عنوان فضاساز عمل کنند و فضای کافی برای دندانهای دائمی به جا نگذارند. همچنین یک کودک ممکن است در تراز دندانهای خود مشکل پیدا کند. برای محافظت از دندانهای شیری، بهتر است کودکان را زودتر با یک روال بهداشت دهان و دندان آشنا کنید. این عادت به مراقبت از دندانها به دوران بزرگسالی نیز انتقال پیدا کرده و باعث حفظ سلامت دندانهای دائمی و دوام آنها برای مدت طولانی میشود. همچنین هنگامی که کودکان از سنین پایین مراقبت از دندانهای خود را شروع میکنند، نه تنها دندانهایشان از پوسیدگی در امان میماند، بلکه اعتماد به نفس بیشتری نیز برای لبخند زدن پیدا میکنند. خوب است کودکان به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کرده و وضعیت سلامت دندانهای آنها را مورد بررسی قرار گیرد تا در صورت نیاز، هر گونه مشکل اصلاح شود.